Dobry zwyczaj, nie pożyczaj

Jest taka sprawa, która każdego mola książkowego, tudzież bibliofila przyprawia o nieprzyjemny dreszczyk: pożyczanie książek. Większość z nas robi to niechętnie. Ja też rzadko książki komuś pożyczam, nie tylko z owego powodu, że książka pożyczona ma dziwną tendencję, by do właściciela nie wrócić. Szczerze mówiąc, jestem skłonna podzielić się swoimi zbiorami, gdybym miała z kim. Niestety w moim otoczeniu nie mam zbyt wielu osób czytających, a jeszcze mniej takich, którzy byliby w stanie zrozumieć moją pasję do literatury. Zdarza się więc, że książka trafia do kogoś na kilka miesięcy nie dlatego, iżby ta osoba zapominała o jej oddaniu, ale dlatego, że tyle trwa jej lektura... Zaobserwowałam, że ludzie, którzy czytają mało, nie mają sprecyzowanego gustu czytelniczego i trudno jest trafić z książką tak, by im się ona spodobała. To właściwie loteria. Wystarczy wyobrazić sobie jak zazwyczaj wyglądają te rozmowy:

• Ty dużo czytasz, poleć mi jakąś książkę
• Ale jaką? Co cię interesuje?
• No jakąś fajną...
• Ale w jakiej tematyce? Masz może jakiś ulubiony gatunek literacki?
• Czy ja wiem... byle nie historyczną, bo historia mnie nudzi, nie romans, nie lubię też kryminałów, ani fantastyki...
• Hmmm
• Słyszałam, że jest dobra ta...no, nie pamiętam tytułu...
• A autora?
• Też nie pamiętam. Ale okładka była niebieska!

I tak dalej. Wybieram więc coś, co jak sądzę mogłoby się danej osobie spodobać, rzecz jasna jakiś rarytas (w moim mniemaniu), czekam pół roku, a potem słyszę, że to był wybór jak kulą w płot... Oto kilka najdziwniejszych komentarzy, jakie usłyszałam od swoich znajomych po pożyczeniu im książki:

• Miasteczko Salem – spałam z krzyżem po poduszką; to stara historia, pożyczyłam książkę mojej przyjaciółce – obie byłyśmy nastolatkami. W sumie jestem w stanie zrozumieć jej reakcję, mnie też Miasteczko Salem potężnie przestraszyło i do niedawna był to mój pierwszy i ostatni kontakt z prozą Stephena Kinga
• Wodnikowe wzgórze – nie byłam w stanie przez to przebrnąć – powiedziała mi koleżanka po roku trzymania tej powieści. ??? Nie rozumiem dlaczego, bo nie widzę w niej nic trudnego: to książka przygodowa, od samego początku akcja toczy się w niej bardzo wartko, język jest bardzo prosty i przyjemny. W dodatku jest to książka klasyfikowana często jako "literatura dziecięca"...
• Spadkobiercy – kolega chciał książkę obyczajową, współczesną i dobrze się kończącą - trochę nietypowo jak dla mężczyzny (pisałam o tym TU); po długim namyśle z mojej biblioteczki wybrałam powieść Kari Hemmings; nie przeczytałem, bo najpierw przeczytała to moja żona i ona stwierdziła, że to nie jest książka dla mnie. Helloł??
• Saga Sigrun – pewniak: której kobiecie nie podoba się Droga Północna? Podobało mi się, ale kolejnych części nie chcę. Czytanie o tym, jak ci Wikingowie biorą te kobiety, wykorzystują je, a one takie biedne... nie, nie mogłam... gdzie jakaś równość? Koleżanka ma zdecydowane poglądy na równouprawnienie kobiet i mężczyzn, a ja się z nią w 100% zgadzam, ale nie przyszłoby mi do głowy, by oceniać z feministycznego punktu widzenia książkę o Wikingach, z akcją rozgrywającą się 1000 lat temu! Ta sama koleżanka nie była w stanie przebrnąć przez Dostatek, co było dla mnie również nie lada niespodzianką, bo przedtem pożyczyłam tę książkę trzem innym osobom i wszystkim się podobała. Zresztą nie spotkałam się ze złą oceną tej powieści.

Czuję się literalnie zraniona, że ktoś nie był w stanie docenić dobrej literatury. Zatem unikam pożyczania książek, żeby uniknąć tego typu rozczarowania. Jestem ciekawa czy Wy mieliście jakieś osobliwe doświadczenia z pożyczaniem lub polecaniem komuś książek?

Nota bene ostatnio na blogu Simplicite czytałam ciekawy artykuł na temat pożyczania w ogóle - nie tylko książek. Znacie takie powiedzenie: lepiej nosić, niż się prosić? Osoby, które mu hołdują (ja też) mają w zwyczaju zabierać ze sobą więcej rzeczy, niż faktycznie potrzebują, tak na wszelki wypadek. Szczególnie widać to, kiedy pakuję się na wyjazd: zawsze zabieram więcej rzeczy, niż potem faktycznie wykorzystuję. Teza artykułu jest zaś taka, że świadczy to o nadmiernym uzależnieniu od rzeczy, o pragnieniu, by zawsze mieć wszystko pod kontrolą. Co złego jest bowiem w pożyczeniu od kogoś czegoś, gdyby akurat nam tego zabrakło? W komentarzach pada nawet stwierdzenie, że posiadanie własnych rzeczy izoluje nas od innych... Trochę w tym racji jest; kiedyś na przykład wymieniałam się z przyjaciółką ciuchami i nic złego w tym nie widziałyśmy. O ile jednak jestem skłonna coś komuś pożyczyć, to sama pożyczać od kogoś nie lubię. Po pierwsze, dokładnie jak w tym powiedzeniu: nie lubię się prosić. Raz, drugi można, albo kiedy faktycznie jakąś rzecz wykorzystuje się raz na "ruski rok", ale gdybym ciągle korzystała z zasobów innych, miałabym poczucie żerowania na kimś. Już wolałabym kupić. Po drugie, co jeśli potrzebuje się czegoś, a nie ma tej rzeczy od kogo pożyczyć - a moje doświadczenie uczy, że przeważnie tak jest: akurat tego nikt w otoczeniu nie ma... Myślę tu zwłaszcza o wakacyjnych sytuacjach; tak się składa, że przeważnie wyjeżdżam z samymi facetami, więc trudno mi oczekiwać, że pożyczę od nich jakiś ciuch w potrzebie, czy np. suszarkę... Z drugiej strony oni potrafią mieć ze sobą gadżety, o których zabraniu zawsze zapominam (np. czołówkę), albo nawet nie przyszłoby mi do głowy, żeby je wziąć. Są też rzeczy o charakterze osobistym, których od innych nie wypada pożyczać: ładowarkę do telefonu jak najbardziej, ale już samego telefonu to nie.

Co o tym myślicie? Lubicie pożyczać, czy nie?