Z notatnika szarego blogera

Niedawno na kilku blogach pojawiły się wpisy i dyskusje krytykujące blogerów książkowych, że ten kawałek blogosfery jest jałowy i nudny. Do pewnego stopnia zgadzam się z tą opinią, np. trudno zaprzeczyć temu, że czytamy to samo, wkręceni w machinę wydawniczą. Sama w zeszłym roku uległam tej presji, choć preferuję bibliotekę niż księgarnie. Ale im dłużej myślałam o tej "samokrytyce", tym bardziej mnie to denerwowało i tym więcej znajdowałam argumentów przeciw, więc postanowiłam wtrącić swoje trzy grosze:

1. Niewielu z nas wychodzi poza utarte ścieżki – nie lubię mało konkretnych zarzutów, bo co to znaczy? Czy chodzi o treść, czy o formę, czy o tematykę? Na blogu książkowym można znaleźć najczęściej recenzje książek – bo tego poszukują czytelnicy. Owszem, pojawiają się inne wpisy, ale ciągle w temacie książek: mnie interesują książki, a nie kuchnia, czy ogródek i nie mam zamiaru robić ze swojego bloga śmietnika. Nie będę też śpiewać i tańczyć, bo choć może przysporzyło by mi to oglądalność, to nie mam ku temu predyspozycji. Nie jestem znawczynią całej blogosfery, ale wydaje mi się, że każdy kawałek blogosfery działa według jakiegoś schematu: to samo można by zarzucić innym blogom tematycznym – że na blogach kulinarnych same przepisy, a modowych same fotki z ciuchami. Jak powinien wyglądać wobec tego nieschematyczny blog książkowy?
   
   
2. Nie potrafimy znaleźć interesującego sposobu pisania o książkach – to zbyt daleko idąca generalizacja. Znam wiele blogów, na których zamieszczane są naprawdę interesujące posty, fajne zdjęcia, podejmowane są ciekawe inicjatywy, blogów, które mnie inspirują.
   
   
3. Blogosfera książkowa interesuje prawie wyłącznie ludzi ją reprezentujących – to fakt, zwykli czytelnicy, ci którzy nie piszą bloga raczej nie szukają rekomendacji książkowych na blogach, a szkoda, bo często oznacza to po prostu błądzenie po omacku w poszukiwaniu interesującej lektury. Może w takim razie chodzi o to, że mamy nikły wpływ na promowanie czytelnictwa? Tyle tylko, że nie jestem przekonana, iż jest to wina tego, że nie potrafimy ciekawie pisać o książkach – no bo skoro jeden bloger potrafi zachęcić drugiego, to czemu nie miałby potrafić zachęcić osoby spoza strefy? Myślę, że problem jest złożony, a jedną z przyczyn jest nieumiejętność poszukiwania informacji i brak zainteresowania akurat taką formą informacji o książkach, czemu się nie ma co dziwić, przy tak niewielkim czytelnictwie w Polsce. A może blogi książkowe są postrzegane jako nudne, bo samo czytanie jest postrzegane jako nudne?? Poza tym blogi książkowe zawsze będą na marginesie innych blogów lifestylowych – taki jest ogólny trend i nie ma w tym winy blogerów książkowych. Ale na miłość boską – przecież chyba nikt nie myśli, że czytelnictwo spada dlatego, że ludzie nie czytają blogów o książkach!
   
   
4. Blogosfera jest jałowa – ale pytanie dla kogo? Osoba, która nie prowadzi bloga może być zachwycona tym, że ktoś przejawia na tyle inicjatywy iż nie tylko czyta, ale i potrafi coś o tym napisać. A czy wydawcy tak ochoczo rozsyłający blogerom egzemplarze recenzyjne też uważają, że nie ma w nas ani krzty życia? Może więc to takie wewnętrzne narzekanie, bo czujemy, że forma się wyczerpuje?
   
   

No cóż, pewnie jest w tym trochę racji, że blogosfera książkowa jest schematyczna i "szara", ja pewnie też jestem szara i niczym się nie wyróżniam - po prostu staram się dobrze oddać moje wrażenia z tego, co przeczytałam. Pamiętać jednak trzeba, że na świecie jest miliony blogów, a wybijają się tylko niektóre. Na świecie żyją miliardy ludzi, a ilu wśród nich jest wybitnych? Książek też jest mnóstwo, a ile z nich jest naprawdę czytanych? Po prostu nie każdy ma potencjał, talent, wystarczające pokłady kreatywności oraz parcie na szkło - co staje się w obecnych czasach niezbędne - by się wyróżnić. I trudno go za to potępiać. Są tacy, którzy rzeczywiście potrafią stworzyć coś nowego, którzy kształtują opinię, ale większość ludzi to naśladowcy, to szara masa, która podąża za trendami. Każdy oczywiście czuje się wyjątkowy i oryginalny, jedyny i niepowtarzalny, ale to ułuda. Ja uważam, że nie każdy musi być od razu Billem Gatesem i wcale nie świadczy to o tym, że się nie rozwija, że stoi w miejscu, etc. Można rozwijać się na różne sposoby, a niekoniecznie poprzez bloga - zresztą co myślę o tym, napisałam już we wpisie o książce Kominka. Tymczasem wywierana jest na nas jakaś presja, żeby się pokazywać, lansować, bywać w TV i szukać poklasku - co samo w sobie jest niczym innym, jak równaniem do ogółu. Jonathan Franzen powiedział, że przez Facebooka wszyscy jesteśmy na poziomie gimnazjum: zmuszeni do ciągłego poszukiwania akceptacji u wszystkich dookoła. A czy fakt, że wszyscy muszą być na FB, Instagramie, YouTube, etc. świadczy o naszej oryginalności, czy o czymś wręcz przeciwnym?  Najważniejsze jest to, by umieć samodzielnie myśleć, a ta umiejętność zdaje się coraz bardziej szwankuje. I to mnie denerwuje. Bo czemu tak niewiele jest krytycznych opinii o lekturach? Ja mam wrażenie, że wszyscy piszą to samo, na blogach pojawiają się głównie laurki, a jak ktoś coś skrytykuje, to taki post nie ma w ogóle odzewu. Moim zdaniem to właśnie świadczy o jałowości, kiedy tylko powielamy to, co już przeczytali i powiedzieli inni.

Na koniec refleksja, która stała się dla mnie najistotniejsza w tym wszystkim. Nawet jeśli mojego bloga nikt nie czyta, jeśli jest jałowy i nudny, to wyłącznie mój problem – mogę się zastanawiać czemu tak jest i próbować coś z tym robić. Lub też nie. Ale cały czas to moje zmartwienie, nikt też z tego powodu nie cierpi. A teraz mam wrażenie, że jesteśmy stawiani do tablicy (my, tzn. blogerzy książkowi), niby dzieci w szkole, za to, że się "nie staramy". Przez innych blogerów! "Ogarnijcie się, zróbcie to i tamto, bo kiepsko z wami". Okazuje się, że tu też biorę udział w jakimś wyścigu szczurów: kto ma lepszego bloga, kto przeczytał więcej, kto dostał więcej książek od wydawnictw, kto przeczytał pierwszy, kto jest bardziej oryginalny, kto ma więcej lajków na fejsbuku... I sugeruje to istnienie jakiejś grupy, wobec której muszę się opowiadać ze swojej działalności. Moment. Czytam książki i piszę o tym, bo lubię. To moje hobby. Nikt mnie z tego nie rozlicza, nie ocenia, nie mam z tego żadnych korzyści. To nie szkoła, ani praca. Nie podpisywałam żadnej deklaracji blogera książkowego i nie mam z tytułu prowadzenia bloga żadnych zobowiązań, tudzież misji zbawiania świata. Nic tu nie muszę. A jak będę miała taki kaprys to wyślę go [bloga] w kosmos. Ale czy z tego powodu świat się zawali?? I mogę w ramach dobijania się napisać o sobie, że jestem szara i nieciekawa (tylko po co), ale nie przyszłoby mi nigdy do głowy, żeby uważać się za wyrocznię i pouczać innych, jak powinni prowadzić swoje strony. A czytam dla przyjemności, a nie dla ścigania się z innymi.