Katarzyna Aragońska

Losy sześciu nieszczęsnych żon Henryka VIII są opisane w popkulturze już wszerz i wzdłuż, choć przeważnie wszystko koncentruje się na drugiej żonie, Annie Boleyn. Zawsze wydawało mi się, że pierwsza żona, Katarzyna Aragońska jest jakoś tak usunięta w cień, podczas gdy jej życie było fascynujące. Z punktu widzenia biografów oczywiście, a nie jej samej, bo – szczerze mówiąc – nie zazdroszczę. Córka potężnej królowej Hiszpanii, Izabeli Katolickiej, wychowana w pięknej Alhambrze, przeznaczona była od maleńkości następcy angielskiego tronu, Arturowi. Niestety Artur zmarł po zaledwie kilku miesiącach małżeństwa i Katarzyna została wdową w obcym kraju. Od tego momentu zaczęły się jej problemy, a to z doprowadzeniem do małżeństwa z drugim księciem i następcą tronu – Henrykiem, a to – już w małżeństwie – z wydaniem na świat upragnionego męskiego potomka. Początkowo małżeństwo było szczęśliwe, a Katarzyna godnie nosiła miano angielskiej królowej, jednak Henryk miał obsesję na punkcie dziedzica, co doprowadziło do afery z rozwodem i schizmą kościoła angielskiego. Tak, czy inaczej Katarzyna była małżonką, która wytrwała u boku Henryka VIII najdłużej, ponad 20 lat, tj. dłużej, niż wszystkie pozostałe pięć żon razem wziętych. 

 

Biografia Katarzyny pióra Gilesa Tremletta jest dosyć dobrym przedstawieniem jej losów. Autor nie jest historykiem, lecz dziennikarzem, ale posiłkował się wieloma źródłami. Przy czytaniu zauważyłam, że książka ta mocno koncentruje się na samej Katarzynie (w czym w sumie nie ma niczego dziwnego, skoro to jej biografia) i nie poświęca zbyt wiele uwagi przedstawieniu innych postaci (np. dworzan królewskich lub sióstr Henryka), czy nakreśleniu szerszego tła historycznego. Trochę to może przeszkadzać, ale zarazem przez to książkę dobrze się czyta, bo nie jest ona przeładowana faktami, czy mnogością postaci. Dobrze byłoby jednak uzupełnić sobie tę wiedzę sięgając po inne publikacje na ten temat. Niedawno zresztą widziałam serial Hiszpańska księżniczka, poświęcony właśnie Katarzynie Aragońskiej (2 sezony, HBO), bodajże oparty na prozie Philippy Gregory, który też daje dobre wyobrażenie na temat tamtych czasów – choć oczywiście pewne przedstawione w nim wydarzenia na pewno są fikcyjne. W biografii Tremletta mamy zresztą trochę nierównowagi: połowa jej treści poświęcona jest batalii Henryka z Katarzyną o rozwód, co sprawia, że wszystkie poprzednie lata (zakładam, że szczęśliwe), jakie spędziła Katarzyna u jego boku są opisane dość krótko i siłą rzeczy pobieżnie. Trochę ta biografia pozostawiła u mnie niedosyt, aczkolwiek całokształt wiedzy, jaką mam na temat tej postaci pozwala mi wyrobić sobie opinię, iż była to kobieta niezwykła, jak na tamte czasy (jak to stwierdził Cromwell: Bóg pomylił się, nie dając jej urodzić się mężczyzną). Niezwykle odważna, potrafiąca bronić swego, niezłomna w swoich postanowieniach. Była rzecz jasna także bardzo pobożna, co chyba trudno jest zrozumieć nam, współczesnym, którzy wiarę, jeśli już, to posiadają bardzo płytką. Wiara w Boga w XV wieku była natomiast czymś, z czym nie było żartów, co mogło decydować o życiu lub śmierci, jak wskazuje przykład wielu osób – czy to katolików, czy protestantów (zależy od miejsca i czasu) – prześladowanych za wiarę. 

 

Fakt jest faktem, że ta pozycja mocno utkwiła mi w głowie. Pozwoliła mi znowu mocno poczuć klimat XV wieku i skłoniła, by sięgnąć po kolejne podobne tematycznie publikacje, jak np. biografię Thomasa Cromwella…

 

Metryczka:
Gatunek: historia

Główny bohater: Katarzyna Aragońska

Miejsce akcji: Anglia 

Czas akcji: XVI wiek

Ilość stron: 440

Moja ocena: 4,5/6

 

Giles Tremlett, Katarzyna Aragońska. Hiszpańska królowa Henryka VIII, Wydawnictwo Astra, 2013