Tydzień Książek Zakazanych
Źródło |
Od niedzieli obchodzimy na całym świecie Tydzień Książek Zakazanych. Zakazywanie książek nie jest bynajmniej pieśnią przeszłości - na całym świecie ciągle zakazuje się czytania tego i owego, nawet w krajach takich, jak Stany Zjednoczone. Najczęstszym tego powodem są nazbyt jawna seksualność, obsceniczność oraz wulgarny język. Osobną grupą jest literatura dziecięca i młodzieżowa, którą uznano za .... nieodpowiednią dla tej grupy czytelników; wszak próbowano zakazywać nawet Harry Pottera. A jakie są najsłynniejsze książki zakazane (wyjąwszy oczywiście to, co znalazło się na kościelnym indeksie)?
Władca much (William Golding) - powieść opowiada o grupce dzieci, która pozostawiona sama sobie, na bezludnej wyspie, zatraca cywilizowane cechy i przeistacza się w prymitywnych ludzi, kierujących się najniższymi instynktami. Powody dla których książkę zakazano: uznano ją za demoralizującą, pokazującą przemoc i wulgarną.
Ulisses (James Joyce) - w przypadku tej modernistycznej powieści zakaz może dziwić (zwłaszcza, że mało kto sięga po niego z własnej woli i jest w stanie Ulissesa przeczytać, więc zakazywanie go wydaje się zbędne ;) - uznano ją za perwersyjną i wulgarną, o prostackiej tematyce...
Ukochana (Toni Morrisson) - opowieść o rodzinie Afroamerykanów wzbudziła kontrowersje ze względu na znajdującą się w niej tematykę rasizmu, przemocy i seksu, nieodpowiednią dla młodzieży. Ponadto podejmuje ona inne tematy dla dorosłych: narkomania, samobójstwo oraz pokazuje ekstremalną przemoc.
Lolita (Vladimir Nabokov) - tu powód zakazu jest jasny: nieprzyzwoita i kontrowersyjna tematyka opętania seksualnego starszego mężczyzny w stosunku do niepełnoletniej dziewczynki. Powieść oprócz tego, że pedofilska, długo uznawana była za jawnie pornograficzną. Długie lata zakazana była m.in. we Francji, Anglii, Nowej Zelandii, Argentynie.
Buszujący w zbożu (J.D.Salinger) - kultową dziś powieść o dojrzewaniu zakazano z powodów moralnych (m. in. ukazywanie scen seksualnych), wulgarny język, przemoc oraz .... nawiązania do okultyzmu.
Myszy i ludzie (John Steinbeck) - utwór umiejscowiony w latach 20-tych XX wieku w Stanach Zjednoczonych, ukazuje kryzys ekonomiczny, jaki dotknął ten kraj; zakazem został objęty ze względu na plastycznie ukazaną przemoc, nadużywanie imienia Boga (!), wulgaryzmy. Kwestionowano także patriotyzm autora!
Zabić drozda (Harper Lee) jedna z najsłynniejszych książek poświęcona walce z rasizmem została zakazana ze względu na.... użycie sformułowań nawołujących do nienawiści rasowej i przemocy na tym tle, a także tematykę tylko dla dorosłych: gwałt i kazirodztwo.
Nowy wspaniały świat (Aldoux Huxley) - w tej powieści science fiction zarzucono promowanie rozwiązłości, tematykę seksualności, narkomanii, samobójstwa oraz wulgarność.
Grona gniewu (John Steinbeck) - zdobywczyni nagrody Pulitzera i National Book Award zarzucono niewłaściwe odwołania do seksu, wulgarny język i ponownie nadużywanie imienia Boga...
Kolor purpury (Alice Walker) - jeszcze jedna powieść podejmująca temat rasizmu, który to temat w Stanach Zjednoczonych jest bardzo kontrowersyjny; w książce dopatrzono się nadmiaru seksu, w tym kazirodztwa i homoseksualizmu, poza tym nadużywania narkotyków, przemocy, wulgarnego języka oraz negatywnego sportretowania czarnego człowieka.
Nie czytałam wszystkich tych książek, ale jestem pewna, że jeśli chodzi o brutalność, nadmierną przemoc i sceny seksu, to zakazać powinno się co drugi obecnie produkowany film, a niekoniecznie literaturę. Z drugiej strony znam też książki, które faktycznie budzą kontrowersje na tym tle i niekoniecznie chciałabym ponownie je czytać - do takich zaliczyłabym chociażby twórczość Jerzego Kosińskiego. Szeroko o tematyce zakazywanych książek rozpisuje się Werner Fuld. A Wam się coś kojarzy?
Kojarzę cześć z tych książek i jestem zaskoczona, że niektóre są na tej liście ;-)
OdpowiedzUsuńJakoś żadna w tym momencie nie przychodzi mi do głowy. Podobnie jak przedmówczynię dziwi mnie obecność niektórych pozycji w tym spisie, w dzisiejszych czasach? O.o
OdpowiedzUsuńPoza tym, mimo wszystko, takie spisy i zakazy to bzdura. Książka jest tylko narzędziem, podobnie jak broń - niebezpieczna staje się dopiero wtedy, kiedy trafia do rąk czytelnika niewyedukowanego czy w inny sposób nieprzygotowanego do lektury. Choć z drugiej strony czym się różni podział na czytelników wyedukowanych i niewyedukowanych od książek zakazanych i dopuszczonych do szerszego obiegu? -_-
Co do Lolity to się wcale nie dziwię, ale że Myszy i ludzie byli zakazani to nie wiedziałam :))
OdpowiedzUsuń