O życiu introwertyka w ekstrawertycznym świecie

Nie znosisz tłumów, spędzanie czasu w samotności ci nie przeszkadza i .... jesteś blogerem książkowym? - najprawdopodobniej jesteś introwertykiem. Wiem oczywiście, że nie musi to być regułą, ale jeśli Twoim ulubionym zajęciem jest czytanie książek, a własnymi emocjami po ich przeczytaniu wolisz się dzielić w formie pisemnej - jest na to spora szansa. Niestety introwertyzm to cecha, która w dzisiejszym hiperaktywnym świecie nie znajduje zbyt wiele poważania. Ceni się pędzenie od jednego zajęcia do drugiego i kontakty z mnóstwem ludzi. towarzyskość, otwartość, gadatliwość, aktywność, spontaniczność, a nawet impulsywność i ryzykanctwo. Te cechy uważane są za normalne. Na topie są sporty ekstremalne, podróże, selfie, portale społecznościowe, krzyczenie: JA, JA - wszystko, co wymaga ożywionych kontaktów społecznych i stawiania siebie w centrum uwagi. Ten świat, który pędzi coraz szybciej i jest coraz głośniejszy jest stworzony przez i dla ekstrawertyków. Nic dziwnego, że często myślę, że introwertyzm to jakiś defekt, przekleństwo utrudniające mi życie. Jestem typowym introwertykiem. Mam alergię na tłumy, nie znoszę hałasu, głośnych i tłocznych imprez (które wydają się dzisiaj ideałem spędzania wolnego czasu), rozmów o niczym (o "pogodzie"). Wolę spotkania w cztery oczy, słuchanie a nie mówienie, wolę napisać sms-a, niż telefonować. Przyjaźń to dla mnie wielkie słowo, i nawet kiedy przebywam w towarzystwie ludzi, których znam i lubię, potrzebuję od czasu do czasu chwili samotności, żeby "naładować akumulatory". Zauważyłam, że introwertyzm wpływa na wszystkie dziedziny mojego życia i jest źródłem wielu moich problemów. Właściwie nie tyle sam introwertyzm, ale jego społeczny odbiór. Introwertycy są mniej lubiani, przypinane im są różne krzywdzące łatki: że są wyniośli, zadzierają nosa, są oschli, niesympatyczni, nieuprzejmi, nudni, itp., itd. Często określa się ich nawet takimi epitetami, jak: odludek, samotnik, mizantrop, dziwak, ponurak, a nawet socjopata (sic!). Niektórzy posuwają się nawet do tego, że introwertyzm postrzegają jako patologię, umieszczając go w zbiorze zaburzeń takich jak autyzm, czy osobowość schizoidalna! Zatem introwersję uważa się wręcz za wadę, ułomność, osobowość "drugiej kategorii". Co gorsza, sami introwertycy tak o sobie myślą, nie akceptują samych siebie - presja społeczna skutkuje obniżeniem poczucia wartości u introwertyków. Boli mnie takie stawianie sprawy. Faktycznie ekstrawertyków znacznie łatwiej jest polubić, łatwiej nawiązać z nimi kontakt (choć już potem niekoniecznie ten kontakt utrzymać), niż z ostrożnymi, małomównymi, zamykającymi się w sobie introwertykami: Są tacy ludzie, z którymi ma się od początku kłopot, bo zbytnio do nich ciągnie i lubi się ich bez żadnego uzasadnienia, mając przecież pewność, że to tylko gra i pozór.* Też wolałabym być bardziej towarzyska, bo wtedy życie jest chyba znacznie łatwiejsze, ale nie mogę tego zmienić; to nie jest kwestia mojego wyboru, czy jakiejś fanaberii: z tą cechą temperamentu się rodzimy. Społeczeństwo złożone w większości (przynajmniej tak się wydaje) z ekstrawertyków - tego nie rozumie i wymaga, abym dostosowała się w swoim zachowaniu do nich. Ekstrawertycy postrzegają świat przez swój pryzmat i myślą, że z introwertykami coś jest "nie tak". Namawiają nas, byśmy wyruszyli z nimi na podbój tego świata, podczas gdy nas to wcale nie bawi. Przygody to te wstrętne, niepokojące, męczące rzeczy, przez które można przegapić kolację.** Ile razy spotkaliście się z takimi uwagami jak: nie bądź taka smutna/nieśmiała, czemu jesteś taka cicha, czemu się izolujesz, co tak siedzisz "bez życia", uśmiechnij się, musisz się otworzyć, musisz się wyluzować, powinnaś więcej wychodzić i spotykać się z ludźmi, czy wszystko u ciebie w porządku? Pamiętam, jak kiedyś mój znajomy - typowy ekstrawertyk - powiedział do mnie z wyrzutem: poznałem cię z moimi przyjaciółmi, żebyś wreszcie "wyszła do ludzi" [a ty "nic"], a ja pomyślałam sobie: ale ja wcale tego nie chciałam! Czy zapytałeś mnie o to, czy tego potrzebuję? Sama wiele razy byłam zmuszana do aktywności, której nie lubię albo do tłumaczenia się z tego, czemu jestem jaka jestem.  


Oto 15 dosyć przykrych mitów, na temat introwertyków:

Są nieśmiali

Na pewno są wśród nich osoby nieśmiałe, ale introwertyzm nie jest równoznaczny z nieśmiałością. Nieśmiałość to lęk przed ludźmi, natomiast introwertycy unikają ludzi, ponieważ wyczerpuje to ich energię. 

Nie lubią ludzi 

Introwertycy przedkładają jakość nad ilość w kontaktach społecznych - stąd wolą mieć kilku bliskich przyjaciół, niż tabuny znajomych (lub znajomych nazywanych "przyjaciółmi")

Mają kiepskie umiejętności społeczne 

Introwertycy potrafią świetnie rozwinąć tzw. social skills - mogą być nawet tak czarujący, że możesz wziąć ich za ekstrawertyków. Kwestia, ile ich to kosztuje... 

Nie mają nic ciekawego do powiedzenia/są nudni

To, że się nie mówi czegoś na głos, nie znaczy, że się nie myśli. Introwertycy często nie werbalizują swoich myśli, czy pomysłów, także dlatego, że potrzebują czasu, żeby je sobie poukładać (to dlatego wolimy pisać, niż mówić). Świat chyba zapomniał, że większość myślicieli, uczonych, wynalazców, artystów, pisarzy - było introwertykami...

ZAWSZE chcą być sami 

Introwertycy potrzebują więcej czasu, spędzanego w samotności, niż ekstrawertycy, ale co jest w tym złego? Nie znaczy to też, że chcą być sami cały czas; nie są uodpornieni na samotność. Poza tym introwertycy cenią sobie przede wszystkim przebywanie z osobami, które naprawdę lubią czy kochają - cały świat nie jest im potrzebny do szczęścia.

Nie potrafią się bawić

Introwertyków wyczerpują niestety aktywności uznawane przez ekstrawertyków za zabawne. Przyjęcia, wesela, drzwi otwarte, głośne koncerty, pikniki firmowe, jak i obowiązkowe sylwestrowe zabawy - to wszystko zalicza się do kategorii naszego koszmaru. Nie potrzebujemy takiej dawki adrenaliny, jak ekstrawertycy, huczne imprezy nie są w naszym stylu, lecz to nie znaczy, że nie potrafimy cieszyć się życiem. Może wręcz przeciwnie - cieszymy się nim bardziej, niż ekstrawertycy, bo możemy czerpać radość z drobnych przyjemności. 

Cierpią na depresję

Pragnienie bycia samemu jest często brane za oznakę depresji. Tymczasem gdy introwertyk wycofuje się do swojego świata, oznacza to tylko tyle, że jest wyczerpany i musi naładować swoje baterie. 

Zawsze chcą tylko słuchać

Introwertycy faktycznie wolą słuchać, niż mówić, lecz nie znaczy to, że jest tak zawsze. Lubią opowiadać o swoich pasjach, ale często muszą być do tego zachęcani. Dla introwertyka milczenie jest czasem bardziej pociągające, niż mówienie. Kiedy czuję się z kimś dobrze, wystarczy mi jego obecność, milczenie mi nie przeszkadza.

Stanowią mało znaczącą mniejszość

Introwertyków jest znacznie więcej, niż ludziom się wydaje. Różne badania podają, że liczba introwertyków w społeczeństwie wynosi od 25 do nawet 50%. A poza tym nawet mniejszości trzeba szanować... 

Nie przeszkadza im, gdy się im przerywa 

Oczywiście, że przeszkadza! Zaburza to tak naszych myśli. Przerwa w wypowiedzi nie oznacza automatycznie zaproszenia do wtrącenia się. 

Są niegrzeczni/nieuprzejmi 

Introwertycy nie lubią tzw. small talks, często wychodzą przed końcem imprezy, różne popularne rozrywki uważają za męczące, no i nie lubią rozmawiać przez telefon.  Nie znaczy to jednak, że są niegrzeczni - a w każdym razie nie mają takich intencji. Po prostu inaczej odbierają świat. Prawda jest też taka, że większość współczesnych zasad "etykiety" została stworzona przez ekstrawertyków.

Chcą byś zostawił ich samych, ponieważ cię nie lubią 

Potrzebę samotności introwertyków, ekstrawertycy często biorą za objaw braku sympatii w stosunku do nich; czują się tym urażeni. Najczęściej jednak nie jest to wcale nic osobistego, po prostu musimy "odpocząć". 

Są chłodni/oschli/mało emocjonalni 

Introwertycy są tak samo, a może nawet bardziej emocjonalni niż ekstrawertycy, tylko, że trzymają emocje w sobie. Jednym z moich największych problemów jest nieumiejętność okazania komuś jak bardzo go lubię, szanuję, doceniam, etc. 

Oceniają innych/patrzą na innych z góry/są wyniośli

Ludzie myślą, że introwertyk, skoro się nie odzywa, to z pewnością po cichu ich ocenia. Nie. On słucha, myśli, odczuwa, marzy na jawie - nie ocenia.

Trzeba ich zmienić

Naprawić, leczyć, rozruszać... Nie. Introwertycy nie potrzebują, by zmieniać ich w ekstrawertyków. Wszystko jest z nimi w porządku, takimi jakimi są. Mają wiele do oferowania, tylko że są niedoceniani.

Introwertyzm i ekstrawertyzm to dwa różne temperamenty, warunkujące sposób odbierania świata, jednak nie oznacza to, że któryś z nich jest gorszy lub lepszy.  W mózgach introwertyków dzieje się tyle, że mają oni potrzebę ograniczania bodźców zewnętrznych - w przeciwieństwie do ekstrawertyków, którzy z otoczenia czerpią energię. Introwertycy to ludzie, którzy MYŚLĄ, natomiast ekstrawertycy to ci, którzy DZIAŁAJĄ. Obydwa te typy są potrzebne światu. Jak już wspomniałam, wielu naukowców oraz artystów było typowymi introwertykami. Albert Einstein nim był. Także postacie literackie często nimi są - być może dlatego, że pisarze przelewają na nie cechy swojej osobowości. Dość wspomnieć tu Sherlocka Holmesa. A Hobbici z ich umiłowaniem domowego zacisza?

Żeby uniknąć krzywdzących sądów, introwertycy starają się dostosować do ekstrawertycznego stylu życia większości. Udajemy kogoś innego, niż jesteśmy. Zwłaszcza w grupie odczuwamy dużą presję, by być rozgadani jak inni. Nie chcę tego robić. Zbyt dużo mnie to kosztuje. Zresztą bycie introwertykiem też, więc poniekąd jest to wybór między dżumą, a cholerą. Z moich doświadczeń wynika, że bardzo dobrze czuję się z ekstrawertykami. Szczerze mówiąc uwielbiam ich, o ile rozumieją oni, że jestem jaka jestem, akceptują mnie i nie wywierają na mnie presji, bym była taka, jak oni. Jeśli tak się dzieje, mogę się odprężyć, a nasz kontakt rozwija się, bo wzajemnie się uzupełniamy: kiedy oni mówią, ja mogę słuchać. Ciągnie mnie do nich, bo wnoszą w moje życie energię i odrobinę tego szaleństwa, którego mi brakuje. Byle nie na siłę. A kiedy dobrze kogoś znam i dobrze czuję się w jego towarzystwie, to czy jest ekstra-, czy introwertykiem, przestaje mieć znaczenie.

2 stycznia to Światowy Dzień Introwertyka. Pewnie o tym nie wiedzieliście. A zatem wszystkiego NAJ! 

*Olga Tokarczuk, Księgi Jakubowe
**Hobbit